Skip to main content
search

Válisti fugla 2025

Válistaflokkun fugla er unnin í samræmi við hættuflokka Alþjóðanáttúruverndarsambandsins (IUCN) frá árinu 2024, leiðbeiningar IUCN um válistamat og leiðbeiningar við gerð svæðisbundinna válista.

Alls var 91 tegund metin og eru 43 þeirra taldar í hættu samkvæmt válista Náttúrufræðistofnunar 2025, samanborið við 41 tegund á válista 2018:

  • Útdauð í heiminum (EX): 1 tegund
  • Útdauð á Íslandi (ER): 3 tegundir
  • Í bráðri hættu (CR): 4 tegundir (voru 3 á válista 2018)
  • Í hættu (EN): 10 tegundir (voru 11 á válista 2018)
  • Í nokkurri hættu (VU): 25 tegundir (voru 23 á válista 2018)

Til viðbótar flokkuðust 19 tegundir í flokkinn „í yfirvofandi hættu“ (NT), sem er fjölgun um 11 tegundir frá árinu 2018, og gögn vantar um 29 tegundir (DD).

Tegundum er raðað eftir stafrófsröð innan hvers flokks og vísindaheiti eru samkvæmt fyrirmælum IUCN, byggð á tegundalista BirdLife International.

Válistamat fyrir íslenskar fuglategundir miðast í flestum tilvikum við varpstofn (B) en í nokkrum tilvikum við far- eða vetrarstofn (V). Tegundir sem hafa verið færðar niður um hættuflokk miðað við fyrra mat eru auðkenndar með störnu: (*) færsla niður um einn flokk, (**) færsla niður um tvo flokka. Nánari útskýringar er að finna í umfjöllun um hverja tegund.

Útdauð tegund (EX)

Nafn Latneskt heiti Mat Hættuflokkur Viðmið Evrópuválisti Heimsválisti
Geirfugl Pinguinus impennis B EX   EX EX

Tegundir útdauðar á Íslandi (RE)

Nafn Latneskt heiti Mat Hættuflokkur Viðmið Evrópuválisti Heimsválisti
Gráspör Passer domesticus B RE   LC LC
Haftyrðill Alle alle B RE   LC LC
Keldusvín Rallus aquaticus B RE   LC LC

Tegundir í bráðri hættu (CR)

Nafn Latneskt heiti Mat Hættuflokkur Viðmið Evrópuválisti Heimsválisti
Fjöruspói Numenius arquata B CR D NT NT
Lundi Fratercula arctica B CR A4abc EN VU
Skúmur Catharacta skua B CR A4abc LC LC
Svartbakur Larus marinus B CR A2ab LC LC

Tegundir í hættu (EN)

Nafn Latneskt heiti Mat Hættuflokkur Viðmið Evrópuválisti Heimsválisti
Blesgæs Anser albifrons V EN A2a LC LC
Duggönd Aythya marila B EN A2ab LC LC
Fálki Falco rusticolus B EN A2ab LC LC
Fýll Fulmarus glacialis B EN A4abc VU LC
Haförn Haliaeetus albicilla B EN D LC LC
Hvítmáfur Larus hyperboreus B EN A2abc LC LC
Kjói Stercorarius parasiticus B EN A4abc EN LC
Sendlingur Calidris maritima B/V EN A2b LC LC
Sjósvala Hydrobates leucorhous B VU B2ab(v) NT VU
Þórshani Phalaropus fulicarius B EN D LC LC

Tegundir í nokkurri hættu (VU)

Nafn Latneskt heiti Mat Hættuflokkur Viðmið Evrópuválisti Heimsválisti
Barrfinka Spinus spinus B VU** (D) LC LC
Dvergmáfur Hydrocoloeus minutus B VU** (D) LC LC
Eyrugla Asio otus B VU** (D) LC LC
Fjallkjói Stercorarius longicaudus B VU** (D) LC LC
Gargönd Mareca strepera B VU (C1) LC LC
Gulönd Mergus merganser B VU D1 LC LC
Heiðlóa Pluvialis apricaria B VU   LC LC
Himbrimi Gavia immer B VU D1 VU LC
Hrafn Corvus corax B VU C1; (A2abc) LC LC
Húsönd Bucephala islandica B VU D2 NT LC
Kría Sterna paradisaea B VU A2abc LC LC
Lóuþræll Calidris alpina B VU A2ab LC NT
Rita Rissa tridactyla B VU A4ab VU VU
Skeiðönd Spatula clypeata B VU* (D) LC LC
Skógarsnípa Scolopax rusticola B VU** (D) LC LC
Skrofa Puffinus puffinus B VU D2 LC LC
Snjótittlingur
Plectrophenax nivalis
B VU A2abc LC LC
Snæugla Bubo scandiacus B VU** (D) LC VU
Spói Numenius phaeopus B VU   LC LC
Stelkur Tringa totanus B VU A2ab LC LC
Stormsvala Hydrobates pelagicus B VU D2 LC LC
Stuttnefja Uria lomvia B VU A4ab LC LC
Súla Morus bassanus B VU D2 LC LC
Teista Cepphus grylle B VU A2abcd LC LC
Tjaldur Haematopus ostralegus B VU A4b VU NT

Tegundir í yfirvofandi hættu (NT)

Nafn Latneskt heiti Mat Hættuflokkur Viðmið Evrópuválisti Heimsválisti
Brandugla Asio flammeus B NT* (D1) LC LC
Flórgoði Podiceps auritus B NT   NT VU
Grafönd Anas acuta B NT* (D) VU LC
Grágæs Anser anser B NT   LC LC
Jaðrakan Limosa limosa B NT   NT NT
Langvía Uria aalge B NT   LC LC
Músarrindill Troglodytes troglodytes B NT   LC LC
Óðinshani Phalaropus lobatus B NT   LC LC
Rauðhöfðaönd Mareca penelope B NT   LC LC
Rjúpa Lagopus muta B NT   LC LC
Silfurmáfur Larus argentatus B NT   LC LC
Sílamáfur Larus fuscus B NT   LC LC
Skúfönd Aythya fuligula B NT   NT LC
Straumönd Histrionicus histrionicus B NT   LC LC
Tildra Arenaria interpres V NT   LC LC
Toppönd Mergus serrator B NT   NT LC
Toppskarfur Phalacrocorax aristotelis B NT   LC LC
Urtönd Anas crecca B NT   LC LC
Æðarfugl Somateria mollissima B NT   EN NT

Tegundir metnar en ekki í hættu (LC)

Nafn Latneskt heiti Hættuflokkur Viðmið Evrópuválisti Heimsválisti
Auðnutittlingur Acanthis flammea LC   LC LC
Álft Cygnus cygnus LC   LC LC
Álka Alca torda LC   LC NT
Bjargdúfa Columba livia LC   LC LC
Bjartmáfur Larus glaucoides LC   LC LC
Brandönd Tadorna tadorna LC** (D1) LC LC
Dílaskarfur Phalacrocorax carbo LC   LC LC
Glókollur Regulus regulus LC   LC LC
Hávella Clangula hyemalis LC   LC VU
Heiðagæs Anser brachyrhynchus LC   LC LC
Helsingi Branta leucopsis LC   LC LC
Hettumáfur Chroicocephalus ridibundus LC   LC LC
Hrafnsönd Melanitta nigra LC   LC LC
Hrossagaukur Gallinago gallinago LC   VU LC
Krossnefur
Loxia curvirostra
LC**   LC LC
Lómur Gavia stellata LC   LC LC
Margæs Branta bernicla LC   LC LC
Maríuerla Motacilla alba LC   LC LC
Rauðbrystingur Calidris canutus LC   LC NT
Sanderla Calidris alba LC   LC LC
Sandlóa Charadrius hiaticula LC   LC LC
Skógarþröstur Turdus iliacus LC   LC NT
Smyrill Falco columbarius LC   VU LC
Stari Sturnus vulgaris LC   LC LC
Steindepill Oenanthe oenanthe LC   LC LC
Stokkönd Anas platyrhynchos LC   LC LC
Stormmáfur Larus canus LC   LC LC
Svartþröstur Turdus merula LC   LC LC
Þúfutittlingur Anthus pratensis LC   LC NT